5. Veri Yapıları

Bu bölüm, daha önce öğrendiğiniz bazı şeyleri daha ayrıntılı olarak açıklamakta ve bazı yeni şeyler de eklemektedir.

5.1. Listeler Üzerine

Liste veri türünün bazı yöntemleri daha vardır. Liste nesnelerinin tüm metotları şunlardır:

list.append(x)

Listenin sonuna bir öğe ekleyin. a[len(a):] = [x] ile eşdeğerdir.

list.extend(iterable)

Listeyi iterable’daki tüm öğeleri ekleyerek genişletin. a[len(a):] = iterable ile eşdeğerdir.

list.insert(i, x)

Verilen pozisyona bir öğe ekleyin. İlk argüman, daha önce ekleyeceğiniz öğenin indeksidir, bu nedenle a.insert(0, x) listenin önüne ekler ve a.insert(len(a), x) komutu a.append(x) komutu ile eşdeğerdir.

list.remove(x)

Değeri x’e eşit olan ilk öğeyi listeden kaldırır. Böyle bir öğe yoksa ValueError hatası ortaya çıkar.

list.pop([i])

Listede verilen konumdaki öğeyi kaldırır ve geri döndürür. Herhangi bir indis belirtilmezse, a.pop() listedeki son öğeyi kaldırır ve döndürür. (Yöntem imzasındaki i parametresinin etrafındaki köşeli parantezler, parametrenin isteğe bağlı olduğunu belirtir, o konumda köşeli parantez yazmanız gerektiğini değil. Bu gösterimi Python Kütüphane Referansında sıkça göreceksiniz)

list.clear()

Listeden tüm öğeleri kaldırır. del a[:] ile eşdeğerdir.

list.index(x[, start[, end]])

Değeri x’e eşit olan ilk öğenin listedeki sıfır tabanlı indeksini döndürür. Böyle bir öğe yoksa ValueError hatası ortaya çıkar.

İsteğe bağlı start ve end argümanları dilim gösteriminde olduğu gibi yorumlanır ve aramayı listenin belirli bir alt dizisiyle sınırlamak için kullanılır. Döndürülen dizin, start bağımsız değişkeni yerine tam dizinin başlangıcına göre hesaplanır.

list.count(x)

Listede x öğesinin kaç kez göründüğünü döndürür.

list.sort(*, key=None, reverse=False)

Listenin öğelerini yerinde sıralayın (argümanlar sıralama özelleştirmesi için kullanılabilir, açıklamaları için bkz: sorted()).

list.reverse()

Listenin öğelerini yerinde ters çevirir.

list.copy()

Listenin yüzeysel bir kopyasını döndürün. a[:] ile eşdeğerdir.

Liste yöntemlerinin çoğunu kullanan bir örnek:

>>> fruits = ['orange', 'apple', 'pear', 'banana', 'kiwi', 'apple', 'banana']
>>> fruits.count('apple')
2
>>> fruits.count('tangerine')
0
>>> fruits.index('banana')
3
>>> fruits.index('banana', 4)  # Find next banana starting a position 4
6
>>> fruits.reverse()
>>> fruits
['banana', 'apple', 'kiwi', 'banana', 'pear', 'apple', 'orange']
>>> fruits.append('grape')
>>> fruits
['banana', 'apple', 'kiwi', 'banana', 'pear', 'apple', 'orange', 'grape']
>>> fruits.sort()
>>> fruits
['apple', 'apple', 'banana', 'banana', 'grape', 'kiwi', 'orange', 'pear']
>>> fruits.pop()
'pear'

You might have noticed that methods like insert, remove or sort that only modify the list have no return value printed – they return the default None. 1 This is a design principle for all mutable data structures in Python.

Fark edebileceğiniz bir başka şey de tüm verilerin sıralanamayacağı veya karşılaştırılamayacağıdır. Örneğin, [None, 'hello', 10] sıralanamaz çünkü tamsayılar dizelerle karşılaştırılamaz ve None diğer türlerle karşılaştırılamaz. Ayrıca, tanımlanmış bir sıralama ilişkisine sahip olmayan bazı türler de vardır. Örneğin, 3+4j < 5+7j geçerli bir karşılaştırma değildir.

5.1.1. Listeleri Yığın Olarak Kullanma

Liste yöntemleri, bir listeyi, eklenen son öğenin alınan ilk öğe olduğu bir yığın olarak kullanmayı çok kolaylaştırır (“son giren ilk çıkar”). Yığının en üstüne bir öğe eklemek için append() kullanın. Yığının en üstünden bir öğe almak için, açık bir indeks olmadan pop() kullanın. Örneğin:

>>> stack = [3, 4, 5]
>>> stack.append(6)
>>> stack.append(7)
>>> stack
[3, 4, 5, 6, 7]
>>> stack.pop()
7
>>> stack
[3, 4, 5, 6]
>>> stack.pop()
6
>>> stack.pop()
5
>>> stack
[3, 4]

5.1.2. Listeleri Kuyruk Olarak Kullanma

Bir listeyi, eklenen ilk elemanın alınan ilk eleman olduğu bir kuyruk olarak kullanmak da mümkündür (“ilk giren ilk çıkar”); ancak listeler bu amaç için verimli değildir. Listenin sonundan ekleme ve çıkarma işlemleri hızlıyken, listenin başından ekleme veya çıkarma yapmak yavaştır (çünkü diğer tüm öğelerin bir adım kaydırılması gerekir).

Bir kuyruk uygulamak için, her iki uçtan da hızlı ekleme ve çıkarma yapmak üzere tasarlanmış collections.deque kullanın. Örneğin:

>>> from collections import deque
>>> queue = deque(["Eric", "John", "Michael"])
>>> queue.append("Terry")           # Terry arrives
>>> queue.append("Graham")          # Graham arrives
>>> queue.popleft()                 # The first to arrive now leaves
'Eric'
>>> queue.popleft()                 # The second to arrive now leaves
'John'
>>> queue                           # Remaining queue in order of arrival
deque(['Michael', 'Terry', 'Graham'])

5.1.3. Liste Kavramaları

Liste kavramaları, listeler oluşturmak için kısa bir yol sağlar. Yaygın uygulamalar, her bir öğenin başka bir dizinin veya yinelenebilir öğenin her bir üyesine uygulanan bazı işlemlerin sonucu olduğu yeni listeler oluşturmak veya belirli bir koşulu karşılayan öğelerin bir alt dizisini oluşturmaktır.

Örneğin, aşağıdaki gibi bir kareler listesi oluşturmak istediğimizi varsayalım:

>>> squares = []
>>> for x in range(10):
...     squares.append(x**2)
...
>>> squares
[0, 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81]

Bunun, x adında bir değişken yarattığına (veya üzerine yazdığına) ve bu değişkenin döngü tamamlandıktan sonra da var olduğuna dikkat edin. Kareler listesini, şunu kullanarak herhangi bir yan etki olmadan hesaplayabiliriz:

squares = list(map(lambda x: x**2, range(10)))

veya aynı şekilde:

squares = [x**2 for x in range(10)]

Ki bu daha kısa ve okunaklıdır.

Bir liste kavrayışı, bir ifade içeren parantezlerden ve ardından bir for cümlesinden, ardından sıfır veya daha fazla for veya if cümlesinden oluşur. Sonuç, ifadenin kendisini takip eden for ve if cümleleri bağlamında değerlendirilmesiyle elde edilen yeni bir liste olacaktır. Örneğin, listcomp, eşit değillerse iki listenin öğelerini birleştirir:

>>> [(x, y) for x in [1,2,3] for y in [3,1,4] if x != y]
[(1, 3), (1, 4), (2, 3), (2, 1), (2, 4), (3, 1), (3, 4)]

ve şuna eşdeğerdir:

>>> combs = []
>>> for x in [1,2,3]:
...     for y in [3,1,4]:
...         if x != y:
...             combs.append((x, y))
...
>>> combs
[(1, 3), (1, 4), (2, 3), (2, 1), (2, 4), (3, 1), (3, 4)]

Her iki kod parçacığında da for ve if ifadelerinin sıralamasının aynı olduğuna dikkat edin.

Eğer ifade bir veri grubu ise (örneğin önceki örnekteki (x, y)), parantez içine alınmalıdır.

>>> vec = [-4, -2, 0, 2, 4]
>>> # create a new list with the values doubled
>>> [x*2 for x in vec]
[-8, -4, 0, 4, 8]
>>> # filter the list to exclude negative numbers
>>> [x for x in vec if x >= 0]
[0, 2, 4]
>>> # apply a function to all the elements
>>> [abs(x) for x in vec]
[4, 2, 0, 2, 4]
>>> # call a method on each element
>>> freshfruit = ['  banana', '  loganberry ', 'passion fruit  ']
>>> [weapon.strip() for weapon in freshfruit]
['banana', 'loganberry', 'passion fruit']
>>> # create a list of 2-tuples like (number, square)
>>> [(x, x**2) for x in range(6)]
[(0, 0), (1, 1), (2, 4), (3, 9), (4, 16), (5, 25)]
>>> # the tuple must be parenthesized, otherwise an error is raised
>>> [x, x**2 for x in range(6)]
  File "<stdin>", line 1, in <module>
    [x, x**2 for x in range(6)]
               ^
SyntaxError: invalid syntax
>>> # flatten a list using a listcomp with two 'for'
>>> vec = [[1,2,3], [4,5,6], [7,8,9]]
>>> [num for elem in vec for num in elem]
[1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9]

Liste kavramaları karmaşık ifadeler ve iç içe geçmiş fonksiyonlar içerebilir:

>>> from math import pi
>>> [str(round(pi, i)) for i in range(1, 6)]
['3.1', '3.14', '3.142', '3.1416', '3.14159']

5.1.4. İç İçe Liste Kavramaları

Bir liste kavrayışındaki ilk ifade, başka bir liste kavrayışı da dahil olmak üzere rastgele herhangi bir ifade olabilir.

Uzunluğu 4 olan 3 listeden oluşan bir liste olarak uygulanan 3x4’lük bir matrisin aşağıdaki örneğini düşünün:

>>> matrix = [
...     [1, 2, 3, 4],
...     [5, 6, 7, 8],
...     [9, 10, 11, 12],
... ]

Aşağıdaki liste kavraması satır ve sütunların yerlerini değiştirir:

>>> [[row[i] for row in matrix] for i in range(4)]
[[1, 5, 9], [2, 6, 10], [3, 7, 11], [4, 8, 12]]

Önceki bölümde gördüğümüz gibi, iç içe geçmiş listcomp, kendisini takip eden for bağlamında değerlendirilir, bu nedenle bu örnek şuna eşdeğerdir:

>>> transposed = []
>>> for i in range(4):
...     transposed.append([row[i] for row in matrix])
...
>>> transposed
[[1, 5, 9], [2, 6, 10], [3, 7, 11], [4, 8, 12]]

ki bu da şununla aynıdır:

>>> transposed = []
>>> for i in range(4):
...     # the following 3 lines implement the nested listcomp
...     transposed_row = []
...     for row in matrix:
...         transposed_row.append(row[i])
...     transposed.append(transposed_row)
...
>>> transposed
[[1, 5, 9], [2, 6, 10], [3, 7, 11], [4, 8, 12]]

Gerçek dünyada, karmaşık akışlı ifadeler yerine yerleşik işlevleri tercih etmelisiniz. Bu kullanım durumu için zip() fonksiyonu harika bir iş çıkaracaktır:

>>> list(zip(*matrix))
[(1, 5, 9), (2, 6, 10), (3, 7, 11), (4, 8, 12)]

Bu satırdaki yıldız işaretiyle ilgili ayrıntılar için Argüman Listelerini Açma bölümüne bakın.

5.2. del ifadesi

Değer yerine indeksi verilen bir öğeyi listeden kaldırmanın bir yolu vardır: del ifadesi. Bu, bir değer döndüren pop() yönteminden farklıdır. del ifadesi ayrıca bir listeden dilimleri kaldırmak veya tüm listeyi temizlemek için de kullanılabilir (bunu daha önce dilime boş bir liste atayarak yapmıştık). Örneğin:

>>> a = [-1, 1, 66.25, 333, 333, 1234.5]
>>> del a[0]
>>> a
[1, 66.25, 333, 333, 1234.5]
>>> del a[2:4]
>>> a
[1, 66.25, 1234.5]
>>> del a[:]
>>> a
[]

del değişkenlerin tamamını silmek için de kullanılabilir:

>>> del a

Bundan sonra a ismine referans vermek bir hatadır (en azından ona başka bir değer atanana kadar). Daha sonra del için başka kullanımlar bulacağız.

5.3. Veri Grupları ve Diziler

Listelerin ve dizelerin indeksleme ve dilimleme işlemleri gibi birçok ortak özelliğe sahip olduğunu gördük. Bunlar dizi veri tiplerinin iki örneğidir (bkz. Dizi Tipleri — list, tuple, range). Python gelişen bir dil olduğu için başka dizi veri tipleri de eklenebilir. Ayrıca başka bir standart dizi veri tipi daha vardır: tuple.

Bir veri grubu, virgülle ayrılmış bir dizi değerden oluşur, örneğin:

>>> t = 12345, 54321, 'hello!'
>>> t[0]
12345
>>> t
(12345, 54321, 'hello!')
>>> # Tuples may be nested:
... u = t, (1, 2, 3, 4, 5)
>>> u
((12345, 54321, 'hello!'), (1, 2, 3, 4, 5))
>>> # Tuples are immutable:
... t[0] = 88888
Traceback (most recent call last):
  File "<stdin>", line 1, in <module>
TypeError: 'tuple' object does not support item assignment
>>> # but they can contain mutable objects:
... v = ([1, 2, 3], [3, 2, 1])
>>> v
([1, 2, 3], [3, 2, 1])

Gördüğünüz gibi, çıktıda veri grupları her zaman parantez içine alınır, böylece iç içe geçmiş veri grupları doğru şekilde yorumlanır; parantezli veya parantezsiz olarak girilebilirler, ancak genellikle parantezler gereklidir (eğer grup daha büyük bir ifadenin parçasıysa). Bir veri grubunun öğelerine tek tek atama yapmak mümkün değildir, ancak listeler gibi değiştirilebilir nesneler içeren veri grupları oluşturmak mümkündür.

Veri grupları listelere benzer görünse de, genellikle farklı durumlarda ve farklı amaçlar için kullanılırlar. Veri grupları immutable ‘dır ve genellikle paket açma (bu bölümün ilerleyen kısımlarına bakınız) veya indeksleme (hatta namedtuples durumunda öznitelik ile) yoluyla erişilen heterojen bir dizi eleman içerir. Listeler mutable ‘dır ve elemanları genellikle homojendir ve listenin üzerinde yinelenerek erişilir.

Özel bir sorun, 0 veya 1 öğe içeren veri gruplarının oluşturulmasıdır: söz diziminin bunlar ile başa çıkan bazı ekstra tuhaflıkları vardır. Boş veri grupları boş bir parantez çifti ile oluşturulur; bir öğeli bir veri grubu, bir değeri virgülle takip ederek oluşturulur (tek bir değeri parantez içine almak yeterli değildir). Çirkin olsa da etkilidir. Örneğin:

>>> empty = ()
>>> singleton = 'hello',    # <-- note trailing comma
>>> len(empty)
0
>>> len(singleton)
1
>>> singleton
('hello',)

t = 12345, 54321, ‘hello!’ ifadesi bir veri grubu paketleme örneğidir: 12345, 54321 ve 'hello!' değerleri bir veri grubu içinde bir araya getirilmiştir. Bu işlemin tersi de mümkündür:

>>> x, y, z = t

Buna uygun bir şekilde dizi açma (sequence unpacking) denir ve sağ taraftaki herhangi bir dizi için çalışır. Dizi açma, eşittir işaretinin sol tarafında dizideki eleman sayısı kadar değişken olmasını gerektirir. Çoklu atamanın aslında tuple paketleme ve dizi açmanın bir kombinasyonu olduğunu unutmayın.

5.4. Kümeler

Python ayrıca kümeler için bir veri türü içerir. Bir küme, yinelenen öğeleri olmayan sırasız bir koleksiyondur. Temel kullanımları içerisinde üyelik testi ve yinelenen girdilerin elenmesi yer alır. Küme nesneleri ayrıca birleşim, kesişim, fark ve simetrik fark gibi matematiksel işlemleri de destekler.

Küme oluşturmak için küme parantezleri veya set() fonksiyonu kullanılabilir. Not: boş bir küme oluşturmak için {} değil set() kullanmanız gerekir, çünkü birincisi boş bir sözlük oluşturur, ki bu da bir sonraki bölümde tartışacağımız bir veri yapısıdır.

İşte kısa bir gösterim:

>>> basket = {'apple', 'orange', 'apple', 'pear', 'orange', 'banana'}
>>> print(basket)                      # show that duplicates have been removed
{'orange', 'banana', 'pear', 'apple'}
>>> 'orange' in basket                 # fast membership testing
True
>>> 'crabgrass' in basket
False

>>> # Demonstrate set operations on unique letters from two words
...
>>> a = set('abracadabra')
>>> b = set('alacazam')
>>> a                                  # unique letters in a
{'a', 'r', 'b', 'c', 'd'}
>>> a - b                              # letters in a but not in b
{'r', 'd', 'b'}
>>> a | b                              # letters in a or b or both
{'a', 'c', 'r', 'd', 'b', 'm', 'z', 'l'}
>>> a & b                              # letters in both a and b
{'a', 'c'}
>>> a ^ b                              # letters in a or b but not both
{'r', 'd', 'b', 'm', 'z', 'l'}

liste kavramaları gibi küme kavramaları da desteklenmektedir:

>>> a = {x for x in 'abracadabra' if x not in 'abc'}
>>> a
{'r', 'd'}

5.5. Sözlükler

Python’da yerleşik olarak bulunan bir başka kullanışlı veri türü de sözlüktür (bkz Mapping Types — dict). Sözlükler bazen diğer dillerde “ilişkisel bellekler” veya “ilişkisel diziler” olarak bulunur. Bir sayı aralığı ile indekslenen dizilerin aksine, sözlükler herhangi bir değişmez tip olabilen anahtarlar ile indekslenir, ki dizgiler ve sayılar her zaman birer anahtar olabilir. Veri grupları yalnızca dizgi, sayı ya da veri grubu içeriyorsa anahtar olarak kullanılabilir. Ancak bir veri grubu doğrudan ya da dolaylı olarak değişebilir herhangi bir nesne içeriyorsa anahtar olarak kullanılamaz. Listeler; dizin atamaları, dilim atamaları veya append() ve extend() gibi yöntemler kullanılarak yerinde değiştirilebildiğinden listeleri anahtar olarak kullanamazsınız.

Bir sözlüğü anahtar: değer çiftleri olarak düşünmek en iyisidir. Bir sözlük içerisindeki her anahtarın benzersiz olması gerektiğini ise unutmayın. Bir çift parantez boş bir sözlük oluşturur: {}. Anahtar:değer çiftlerinin virgülle ayrılmış bir listesini parantezler içine yerleştirmek sözlüğe ilk anahtar:değer çiftlerini ekler; sözlükler çıktıda da aynı bu şekilde görünürler.

Bir sözlük üzerindeki ana işlemler, bir değeri bir anahtarla depolamak ve anahtarı verilen değeri geri çıkarmaktır. Ayrıca del ile bir anahtar:değer çiftini silmek de mümkündür. Zaten bir değeri kullanımda olan bir anahtar kullanarak saklarsanız, bu anahtarla ilişkili eski değer unutulur. Var olmayan bir anahtar kullanarak değer çıkarmak bir hatadır.

Bir sözlük üzerinde list(d) işlemini gerçekleştirmek, sözlükte kullanılan tüm anahtarların bir listesini eklenme sırasına göre döndürür (başka bir düzenle sıralanmasını istiyorsanız, bunun yerine sorted(d) kullanın). Tek bir anahtarın sözlükte olup olmadığını kontrol etmek için in anahtar sözcüğünü kullanın.

İşte sözlük kullanılan bir örnek:

>>> tel = {'jack': 4098, 'sape': 4139}
>>> tel['guido'] = 4127
>>> tel
{'jack': 4098, 'sape': 4139, 'guido': 4127}
>>> tel['jack']
4098
>>> del tel['sape']
>>> tel['irv'] = 4127
>>> tel
{'jack': 4098, 'guido': 4127, 'irv': 4127}
>>> list(tel)
['jack', 'guido', 'irv']
>>> sorted(tel)
['guido', 'irv', 'jack']
>>> 'guido' in tel
True
>>> 'jack' not in tel
False

dict() yapıcısı, doğrudan anahtar-değer dizilerinden sözlükler oluşturur:

>>> dict([('sape', 4139), ('guido', 4127), ('jack', 4098)])
{'sape': 4139, 'guido': 4127, 'jack': 4098}

Buna ek olarak, sözlük kavramaları rastgele anahtar ve değer ifadelerinden sözlükler oluşturmak için de kullanılabilir:

>>> {x: x**2 for x in (2, 4, 6)}
{2: 4, 4: 16, 6: 36}

Anahtarlar basit dizgiler olduğunda, anahtar sözcük argümanlarını kullanarak çiftleri belirtmek bazen daha kolaydır:

>>> dict(sape=4139, guido=4127, jack=4098)
{'sape': 4139, 'guido': 4127, 'jack': 4098}

5.6. Döngü Teknikleri

Sözlükler arasında döngü yaparken, items() yöntemi kullanılarak anahtar ve karşılık gelen değer aynı anda alınabilir.

>>> knights = {'gallahad': 'the pure', 'robin': 'the brave'}
>>> for k, v in knights.items():
...     print(k, v)
...
gallahad the pure
robin the brave

Bir dizi boyunca döngü yaparken, enumerate() fonksiyonu kullanılarak konum indeksi ve karşılık gelen değer aynı anda alınabilir.

>>> for i, v in enumerate(['tic', 'tac', 'toe']):
...     print(i, v)
...
0 tic
1 tac
2 toe

Aynı anda iki veya daha fazla dizi üzerinde döngü yapmak için, girdiler zip() fonksiyonu ile eşleştirilebilir.

>>> questions = ['name', 'quest', 'favorite color']
>>> answers = ['lancelot', 'the holy grail', 'blue']
>>> for q, a in zip(questions, answers):
...     print('What is your {0}?  It is {1}.'.format(q, a))
...
What is your name?  It is lancelot.
What is your quest?  It is the holy grail.
What is your favorite color?  It is blue.

Bir dizi üzerinde ters yönde döngü yapmak için, önce diziyi ileri yönde belirtin ve ardından reversed() fonksiyonunu çağırın.

>>> for i in reversed(range(1, 10, 2)):
...     print(i)
...
9
7
5
3
1

Bir dizi üzerinde sıralı olarak döngü yapmak için, listenin kaynağını değiştirmeksizin yeni bir sıralı liste döndüren sorted() fonksiyonunu kullanın.

>>> basket = ['apple', 'orange', 'apple', 'pear', 'orange', 'banana']
>>> for i in sorted(basket):
...     print(i)
...
apple
apple
banana
orange
orange
pear

Bir dizi üzerinde set() kullanmak yinelenen öğeleri ortadan kaldırır. Bir dizi üzerinde set() ile birlikte sorted() kullanımı, dizinin benzersiz öğeleri üzerinde sıralı olarak döngü oluşturmanın deyimsel bir yoludur.

>>> basket = ['apple', 'orange', 'apple', 'pear', 'orange', 'banana']
>>> for f in sorted(set(basket)):
...     print(f)
...
apple
banana
orange
pear

Bazen bir liste üzerinde döngü yaparken değiştirmek cazip gelebilir; ancak bunun yerine yeni bir liste oluşturmak genellikle daha basit ve daha güvenlidir.

>>> import math
>>> raw_data = [56.2, float('NaN'), 51.7, 55.3, 52.5, float('NaN'), 47.8]
>>> filtered_data = []
>>> for value in raw_data:
...     if not math.isnan(value):
...         filtered_data.append(value)
...
>>> filtered_data
[56.2, 51.7, 55.3, 52.5, 47.8]

5.7. Koşullar Üzerine

while ve if deyimlerinde kullanılan koşullar sadece karşılaştırma değil, herhangi bir operatör içerebilir.

The comparison operators in and not in check whether a value occurs (does not occur) in a sequence. The operators is and is not compare whether two objects are really the same object. All comparison operators have the same priority, which is lower than that of all numerical operators.

Karşılaştırmalar art arda zincirlenebilir. Örneğin, a < b == c ifadesi a değerinin b değerinden küçük olup olmadığını test ederken aynı zamanda b değerinin c değerine eşit olup olmadığını test eder.

Karşılaştırmalar and ve or Boolean operatörleri kullanılarak birleştirilebilir ve bir karşılaştırmanın (veya başka bir Boolean ifadesinin) sonucu not ile olumsuzlanabilir. Bunlar karşılaştırma operatörlerinden daha düşük önceliklere sahiptir; aralarında, not en yüksek önceliğe ve or en düşük önceliğe sahiptir, böylece A ve B değil veya C, (A ve (B değil)) veya C ile eşdeğerdir. Her zaman olduğu gibi, istenen bileşimi ifade etmek için parantezler kullanılabilir.

Boolean operatörleri and ve or kısa devre operatörleri olarak adlandırılır: argümanları soldan sağa doğru değerlendirilir ve sonuç belirlenir belirlenmez değerlendirme durur. Örneğin, A ve C doğru ancak B yanlış ise, A ve B ve C C ifadesini değerlendirmez. Boolean olarak değil de genel bir değer olarak kullanıldığında, kısa devre işlecinin dönüş değeri son değerlendirilen bağımsız değişkendir.

Bir değişkene, bir karşılaştırmanın sonucunu veya başka bir Boolean ifadesini atamak mümkündür. Örneğin:

>>> string1, string2, string3 = '', 'Trondheim', 'Hammer Dance'
>>> non_null = string1 or string2 or string3
>>> non_null
'Trondheim'

Python’da, C’den farklı olarak, ifadelerin içindeki atamanın walrus operatörü = ile açıkça yapılması gerektiğini unutmayın. Bu, C programlarında karşılaşılan yaygın bir sorunu önler: == yazmak isterken = yazmak.

5.8. Diziler ile Diğer Veri Tiplerinin Karşılaştırılması

Dizi nesneleri tipik olarak aynı dizi türüne sahip diğer nesnelerle karşılaştırılabilir. Karşılaştırmada sözlüksel sıralama kullanılır: önce ilk iki öğe karşılaştırılır ve farklılarsa bu karşılaştırmanın sonucunu belirler; eşitlerse, sonraki iki öğe karşılaştırılır ve her iki dizi de tükenene kadar böyle devam eder. Karşılaştırılacak iki öğenin kendileri de aynı türden diziler ise, sözlükbilimsel karşılaştırma özyinelemeli olarak gerçekleştirilir. İki dizinin tüm öğeleri eşit çıkarsa, diziler eşit kabul edilir. Eğer dizilerden biri diğerinin alt dizisi ise, daha kısa olan dizi daha küçük (küçük) olandır. Dizgiler için sözlükbilimsel sıralama, tek tek karakterleri sıralamak için Unicode kod noktası numarasını kullanır. Aynı türdeki diziler arasındaki karşılaştırmalara bazı örnekler:

(1, 2, 3)              < (1, 2, 4)
[1, 2, 3]              < [1, 2, 4]
'ABC' < 'C' < 'Pascal' < 'Python'
(1, 2, 3, 4)           < (1, 2, 4)
(1, 2)                 < (1, 2, -1)
(1, 2, 3)             == (1.0, 2.0, 3.0)
(1, 2, ('aa', 'ab'))   < (1, 2, ('abc', 'a'), 4)

Nesnelerin uygun karşılaştırma yöntemlerine sahip olması koşuluyla, farklı türlerdeki nesnelerin < veya > ile karşılaştırılabileceğini unutmayın. Örneğin, karışık sayısal türler sayısal değerlerine göre karşılaştırılır, bu nedenle 0 eşittir 0.0, vb. Bu türler uygun yöntemlere sahip değillerse, yorumlayıcı rastgele bir sıralama döndürmek yerine TypeError hatası verir.

Dipnotlar

1

Diğer diller, d->insert("a")->remove("b")->sort(); gibi yöntem zincirlemesine izin veren değiştirilmiş nesneyi döndürebilir.